Wprowadzona przez Rząd rewolucja podatkowa potocznie określana jako „Nowy Ład” mocno uderzyła w zakłady aktywności zawodowej. Ustalenie kwoty wolnej od podatku PIT dla pracowników na poziomie 30000 złotych oznacza w praktyce, że spadną do zera wpływy z zaliczek na podatek dochodowy stanowiące podstawowe źródło zasilania tzw. zakładowego funduszu aktywności.
Chodzi o to, że zakłady aktywności zawodowej mają dodatkowe uprawnienie polegające na zwolnieniu z obowiązku odprowadzania do urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy PIT od zatrudnionych u siebie pracowników. Zaliczki te zamiast tego wpłacają na specjalny własny rachunek bankowy – właśnie zakładowy fundusz aktywności. Finansowane są z niego następnie różne zadania ZAZów związane z szeroko rozumianą rehabilitacją zdrowotną i zawodową pracowników. Na przykład z tego funduszu wypłacana jest indywidualna pomoc finansowa dla pracowników, którą mogą przeznaczyć m.in. na zakup leków czy sprzętu rehabilitacyjnego. Zgromadzone na nim środki mogą być też przeznaczone na poprawę warunków pracy, w tym zakup wyposażenia stanowisk pracy dla pracowników z orzeczoną niepełnosprawnością.
Obowiązujące prawo nakłada na zakłady aktywności zawodowej limity co do wysokości wynagrodzenia wypłacanego pracownikom, w związku z czym praktycznie 100% załogi ZAZów zmieści się z dochodami w nowym progu 30000 zł dochodu rocznego lub przekroczy go nieznacznie. Dlatego też zakład nie będzie miał możliwości odprowadzenia zaliczek na zakładowy fundusz aktywności, gdyż zaliczki te praktycznie nie będą należne. W rezultacie zakłady będą zmuszone od 2022 roku zaprzestać wspierania swoich pracowników wymierną pomocą finansową, gdyż nie będzie na to środków.
Fundacja Aktywni w Pracy wystąpiła w tej sprawie już do Ministerstwa Pracy. Zapytaliśmy, czy są planowane przez Rząd jakieś działania kompensujące utracone wpływy na zakładowe fundusze aktywności (sprawa dotyczy także zakładowych funduszy rehabilitacji osób niepełnosprawnych prowadzonych na podobnej zasadzie przez wymierające powoli zakłady pracy chronionej). Poinformujemy, jaką otrzymaliśmy odpowiedź.